Lider Olunur mu, Doğulur mu?

19 Mart, 2013

Her ülkenin, her kurumun, her şirketin, her ailenin, her grubun lidere ihtiyacı vardır. Lideri olmayan bir girişim başarılı olamaz. Liderliğin zafiyete uğradığı ortamlar kısa sürede kaynakların israf edildiği ve insanların mutsuz olduğu ortamlara dönüşür.

Bir liderin otoritesi makamdan kaynaklanmaz. Onun otoritesi, ona duyduğumuz saygıdan; kişiliğine duyduğumuz güvenden ve onun yönetimini gönüllü kabul etmemizden kaynaklanır. Liderliğin meşruiyetinin temelinde bu “gönüllü kabul” vardır. (Liderin Otoritesi Nereden Gelir?)

Doğuştan gelen kimi özellikler bir insanın liderlik yapmasını kolaylaştırabilir fakat sadece doğuştan gelen özellikler, liderlik için yeterli değildir. Yapılan araştırmalar, liderliğin %30 genetik, %70 sonradan kazanılan özelliklerle edinildiğini gösterir. (R. D Arvey, Wendy Johnson, Maria Rotundo, Zhen Zhang & McGue “The nature of leadership research” )

Daniel Goleman lideri lider yapan özellikler arasında duygusal zekânın önemine işaret eder. Duygusal zekası yüksek insanların bazı önemli özellikleri vardır:

1- Duygusal zekaya sahip insanlar farkındalığı yüksek, kendini iyi çözümlemiş, kendi ruh hallerini, duygularını ve bunların başkaları üzerindeki etkisini bilen insanlardır.

2- Karar almadan önce herkesi dinleyen, kriz ortamlarında sağduyusunu koruyan insanlardır.

3- İnsanlara ilham veren onları harekete geçiren insanlardır.

4-Kültürel farklılıklara duyarlı, insanları anlama yeteneği gelişmiş, insanlarla duygusal bağ kurabilen, onların içindeki yetenekleri ortaya çıkarmada yetkin insanlardır.

5-Sosyal becerileri gelişkin, ilişki kurma ve geliştirme konusunda usta, ekip kurma ve birlikte yaratma kabiliyeti olan insanlardır.

Her insanın konuşması, ses tonu, boyu, vücut dili, iletişim becerisi birbirinden farklı. Bazılarımızda empati yeteneği daha fazla, bazılarında daha az. Bu yetenekler herkese doğuştan eşit olarak verilmemiş. Beğensek de beğenmesek de durum bu. Fakat bütün bu eşitsizliklere karşın hepimizde, kendimizi geliştirmeye yetecek kadar akıl ve irade var. Yeter ki kendimizi geliştirmeye niyet edip bu niyetimizi hayata geçirelim.

Her insan emek ve çabayla kendisine “verileni” geliştirebilecek potansiyele sahiptir. Ben hayatın bize sunduğu bu ilerleme ve olgunlaşma imkanını çok değerli buluyorum. Bu imkanı hepimizin son noktasına kadar kullanması gerektiğine inanıyorum. Bu nedenle isteyen her insan, kendi içindeki liderlik potansiyelini geliştirebilir ve zamanla daha büyük sorumluluklar üstlenebilir.