Yeni bir yıl başladı. 1 Ocak itibariyle herkesin hesabında 365 gün var. Hepimizin hesabına her sabah 1440 dakika zaman yatacak.
Zamanı nasıl kullandığı, insanın hayat kalitesini belirler. Çoğu insan zamanı heba ettiğinin farkında bile olmaz; çünkü hayat zamanı boşa harcatan tuzaklarla doludur. Cep telefonu ve tabletlerle oynadığı oyunlar, sosyal mecralarda geçirdiği fazla zaman; bir konuşmayı zamanında bitirememe, gereksiz telefonlar, gündemsiz ve fazla uzun toplantılar; sistemsizlik, dikkatini toplayamama, kararsızlık, erteleme huyu; aynı anda çok iş yapmaya çalışma, hayır diyememe gibi onlarca tuzak insanın zamanını çalar.
Zamanı iyi kullanan insanların en temel farkı, bu tuzaklara düşmemeleridir. Aslında insanların çoğunun esas sorunu zamansızlık değil, zamanı etkin kullanmayı bilmemeleridir.
İnsan harcadığı her türlü kaynağı geri kazanabilir ama bir tek zamanı geri getiremez. Çoğu insan bu yalın gerçeğin farkında olmadan yıllarını boşa harcar.
Pek çok insan, zamanının çoğunu acil olan ya da acil olduğunu sandığı işleri yapmaya harcar. Ama bu arada kendisine başarı getirecek önemli işleri yapmaya vakit bulamaz.
İnsanların acil işlere fazla zaman ayırmasının altında ilginç bir neden yatar. Acil bir işi çözmek, insanın vücudunda adrenalin salgılatır; sonrasında da bir başarı ve tatmin duygusu yaşatır. Bu nedenle insanlar gereğinden fazla acil olan ya da öyle olduğunu zannettikleri işleri yapmaya yönelirler. Acil işlerle ilgilenmek elbette gereklidir ancak zamanın büyük bir çoğunluğunu acil işlere ayırmak, zamanı etkin kullanamamak demektir.
Hayatta insanın fark yaratacağı işler, acil olan değil önemli olan işlerdir. İnsan acil işleri yapmaktan kafasını kaldıramayıp, kendisi için önemli olan işlere öncelik veremezse hayatı ıskalar. Hayatının sonuna gelmiş insanların pişmanlıkları, hep acil işlerle ilgilenmekten, önemli işlere yeterince zaman ayıramamış olmalarından kaynaklanır. (Bronnie Ware)
İnsan hayatta neye değer veriyorsa, zamanını da bu değerlere uygun işlere öncelik vererek yönetmesi gerekir. Kendi önceliklerini bilen insan, kendisi için neyin önemli neyin önemsiz olduğunun ayrımını kolayca yapabilir. (Zaman Kıtlığının Sebebi Plansızlık Mıdır?)
Stephen Covey’in Eisenhower’dan ilham alarak popülerleştirdiği Önemli-Acil işler matrisi zaman yönetimi konusunda pratik bir kılavuz sağlar. Herkes, yapması gereken işleri; önem ve aciliyetine göre planlayıp zamanı daha etkin yönetebilir:
- İnsanın ilk yapması gereken, hem acil hem önemli olan işlerdir.
- Önemli fakat acil olmayan işler için, insan mutlaka zaman yaratmalı ve bunları yapmaya gayret göstermelidir. Hayatta fark yaratacağı işler, bu tür işlerdir.
- Acil ama önemli olmayan işleri ise mümkün olduğu ölçüde başkalarına devretmeli, başkalarına yaptırmalıdır.
- Ne acil ne de önemli olan işleri ise listenin en sonuna koyması ve bunlarla hiç ilgilenmemesi gerekir.
Hayat, yan yana dizilmiş “bu anlardan” oluşur. Hayata değer vermek, “şimdiki zamanın” değerini bilmekle olur.
Zaman duraklatılamaz, geriye alınamaz, yarına devredilmez; satın alınamaz, borçlanılamaz, ödünç verilemez bir kaynaktır. Bunun ne kadar bilincinde olur ve bu kaynağı ne kadar etkin kullanırsak, o kadar başarılı ve mutlu oluruz.
Zamanın kıymetini bilmek hayatın kıymetini bilmektir.
Yeni yıl hepimize sağlık ve mutluluk getirsin.
(Bu yazıyı ilk kez 2017 yılbaşında yazmıştım. Bu yıl da tekrarlamak istedim.)
Konuyla İlgili Makale ve Linkler
- Brett & Kate McKay, "The Eisenhower Decision Matrix: How to Distinguish Between Urgent and Important Tasks and Make Real Progress in Your Life Urgent-Important Matrix"
- Brett & Kate McKay, "The Eisenhower Decision Matrix: How to Distinguish Between Urgent and Important Tasks and Make Real Progress in Your Life”
- Using the Eisenhower Matrix, Video
- James Clear, “How to be More Productive and Eliminate Time Wasting Activities by Using the Eisenhower Box”
- Laura Vanderkam “168 Hours: You Have More Time Than You Think
- Laura Vanderkam, “I Know How She Does It: How Successful Women Make the Most of Their Time“
- David Alen, "Getting Things Done"
- Cal Newport, “Deep Work: Rules for Focused Success in a Distracted World”, Video
- Brigid Schulte, "Overwhelmed: Work, Love, And Play When No One Has The Time"
- Jordan Cohen ve Julian Birkinshaw, “Make Time For The Work That Matters”
- Richard Lewis, “How Different Cultures Understand Time”
Çok sağolun hocam. Çok teşekkürler.
Temel Bey merhabalar
İnsanların kişisel ve iş hayatlarında keskin bir farkındalık hissi yaratan , değişim ve dönüşümlerine kesinlikle katkı sağlayan , ilham veren ufuk açan tüm lezzetli içerikleriniz için gönülden tesekkürler. Sevgiler
Teşekkürler Temel hocam muhteşem bir yıl olsun kaleminize sağlık her zaman sabırla yazılarınızı bekliyorum. Büyük bir keyif ve heyecan ile okuyorum her konudan hisseme yeni şey katıyorum gelişim devam ediyor saygı ve sevgilerimle ışıltılı günler dilerim
Temel Aksoy’un her yazısına bir yorum yapma ihtiyacı hissediyorum,aptal-saptal ”kişisel gelişim” zımbırtılarının çok önünde görüşleri var,belki bildiğimiz şeyler ama ele alış tarzı kaleme aktarmasındaki metot çok başarılı,size de mutlu yıllar Temel Bey !
İnsanları zaten hep acelesi var her yere her konuda bu artık vaz geçilmez bir alışkanlık ve hastalık olmuş, trafikte, sıra beklerken. Velhasıl kelam bu umarım bu açıklamalar o insanlara biraz bir şeyler katarda gerçekten zaman denilen bu kaynağı insan gibi yaşarlar.
Yürüdüğümüz yolda sizden yeni bir ışık daha…. Çok teşekkürler,
Sizi seviyoruz.Daha çok gencim öğrenmemiz gereken tonlarca bilgi var.Boş vakte ,oyunlara ,sosyal medyaya yer yok sizin yazılarınızı daha yeni okumaya başladım hepsini okumaya çalışacağım iyi ki varsınız.
Herzaman ki gibi farkındalık için teşekkürler 🙂
Kaleminize sağlık yine muhteşem bir yazı. .
Kaleminize sağlık yine muhteşem bir yazı. .Bu
Değerli bilgiler için Teşekkürler…
Merhaba,
Çok yerinde teşhislerle güzel bir konuya değindiniz. Zaman yönetimi, günümüzde herkesin ortak sorunu olsa gerek. Yazınızı beğenerek okudum.
Teşekkür ederim… 🙂