Charlie Munger 28 Kasım 2023 yılında, 99 yaşında öldü.
Charlie Munger, dünyanın en zengin insanlarından Warren Buffet’in ortağı ve dünyanın en büyük fonlarından Berkshire Hathaway’in sahiplerindendi.
Kendisi hakkında okuyup öğrenmeye başladığım günden itibaren onun hayata bakışından, yaşam tarzından ve hayırseverliğinden çok etkilendim.
En çok da Charlie Munger’ın bilgeliğinden etkilendim.
Farnam Street yazarı Shane Parrish Charlie Munger’ın yaptığı konuşmalardan 9 maddelik bir “Gençlere Tavsiye” listesi derlemiş. Ben aşağıdaki listeyi ondan esinlenerek uyarladım.
1. Hayatta istediklerini elde etmek için, bunları hak etmek zorundasın. Kimse kimseye durup dururken güven, başarı ve takdir vermez. İnsanın bunları kendi çabasıyla kazanması gerekir.
Bu son derece yalın ilkeyi benimseyen insan sadece hayatını kazanmakla kalmaz şeref ve saygı da kazanır. İlişkiye girdiği insanların güvenini kazanır. Hak edilmiş güven kazanmak ise hayattaki en büyük keyiflerden biridir.
2. Başarılı olmak için bilgelik sahibi olman gerekir. Bu sadece ahlaki bir gereklilik değil aynı zamanda pratik bir gerekliliktir.
İnsanın hayatta sürekli öğrenmeye tutkun olması gerekir çünkü sürekli öğrenmeden başarılı olmak mümkün değildir. İnsan sahip olduğu bilgiyle yetinerek çok ileri gidemez. Bugün bulunduğu yerden daha ileri gitmek isteyen her insanın yeni bir şeyler öğrenmesi gerekir.
3. Doğruluğu kanıtlanmış büyük fikirleri öğrenmen ve bunları kendi hayatında düzenli kullanman gerekir.
Büyük disiplinlerin ana fikirleri hayatta bilmemiz gerekenlerin %95’ini oluşturur. Bunları öğrenmek ve günlük hayatta uygulamak gerekir. Bu fikirleri sadece öğrenmek yetmez, insanın bunları günlük hayatında uygulaması, alışkanlığa dönüştürmesi gerekir.
4. Sorunları çözmeye çalışırken, ileri ve geri sararak düşün.
Bir sorunu çözmek için o sorunu tersyüz etmek işe yarayan bir yöntemdir. Eğer Einstein kadar zeki değilsen tersyüz etme yöntemi pek çok sorunu çözmende yardımcı olabilir. Mesela para kazanmak yerine para kaybetmemeyi hedeflemek ya da kurnaz olmak yerine enayi olmamayı hedeflemek daha etkili yöntemler olabilir.
5. Güvenilir ol. Güvenilmezlik bütün erdemleri sıfırlar.
Eğer güvenilir değilsen hangi erdemlere sahip olduğunun önemi yoktur. Güvenilir olduğunu belli etmek yaptığın her işin ayrılmaz bir parçası olmalıdır.
6. Aşırı ideolojilerden sakın.
Aşırı ideolojiler insanın zihnini uyuşturur. Aşırı ideolojiler insanın körü körüne inanmasını ister. Körü körüne inanmak ise sorgulamayı ortadan kaldırır. Aşırı ideolojileri benimsemiş insanlar uyuşuk zihinlere sahip olur. Böyle bir zihne sahip olmak en büyük tehlikedir.
7. Bir fikri savunmadan önce o fikri kendi hayatında uygula.
Bir konu hakkında konuşmak için o konuyu kendi hayatında uygulamış olman gerekir. Kendi hayatında uygulamadığın hiçbir fikri savunma. Bir fikri savunmak için önce o fikri kendin uygula.
8. Sapkın teşvik primi uygulayan sistemlerden uzak dur.
Eğer bir avukatsan ve çalıştığın hukuk bürosu senden bir yılda 2400 saatini müşterilere fatura etmeni şart koşuyorsa, bu işyerinde çalışma. Eğer böyle bir anlayışa sahip bir işyerinde çalışırsan müşterilerinle ve patronlarınla ciddi sorunlar yaşansın. Bu sistemin bir parçası olma.
9. En büyük başarıyı en yoğun ilgi duyduğun alanda elde edersin.
İnsan birçok alanda beceri sahibi olabilir ama en çok ilerleyeceği alan en çok ilgi duyduğu, en çok sevdiği alandır.
Bir yanıt yazın