Kimler İnovasyon Yapabilir?

İnovasyon, şirketlerin ve ekonomilerin itici gücüdür. Medeniyetin ilerlemesi ve hayat kalitemizin artması, inovasyonlar sayesindedir. Sadece şirketler değil, ülkeler, kentler, sivil toplum kuruluşları ve  üniversiteler de inovasyonla değer yaratırlar.

Bugün dünyada büyük kentler, “En yaratıcı şehir” sıralamasında üst sıralara çıkmak için yarışıyor; inovasyona elverişli bir ortam hazırlayıp yaratıcı yetenekleri kendilerine çekmek istiyorlar.  Son yıllarda hayatımıza giren neredeyse bütün inovasyonların Kaliforniya’dan çıkması da bunun en somut kanıtı.

Çoğunluk yaratıcılığın ve inovasyonun bir yetenek işi olduğunu düşünür. Oysa inovasyon,  yetenekten çok bir ortam meselesidir. Uygun ortamda, uygun teknikler kullanan herkes inovatif fikirler geliştirebilir. Bu nedenle şirketlerin ve kurumların inovasyon kabiliyetlerini yükseltmek için,  inovasyon dostu ortamlar oluşturmaları gerekir.

Clayton Christensen, Jeffrey Dyer ve Hal Gregersen, inovatif şirketleri ve inovatif ortamları inceleyerek inovasyon zihniyeti konusunda önemli sonuçlara varmışlar:

• Yaratıcılık, yenilikçilik sanıldığı gibi bazı insanlara bahşedilmiş bir yetenek değildir. İnovasyon, insanların doğuştan sahip oldukları genlerden gelmez. Uygun ortam bulan herkes yaratıcı, yenilikçi ve inovatif olabilir. Herkesin içindeki yaratıcılığı ortaya çıkarmak, sadece yaratıcı görünen insanlardan inovatif çözümler beklemekten çok daha önemlidir.
• Yenilikçi ve inovatif olmak, insanın yaptığı işte hangi davranış içinde olduğuyla ilgilidir. Nasıl davranışlarımız düşüncelerimizi, düşüncelerimiz de duygularımızı  değiştiriyorsa, iş hayatında da davranışı değiştirmek insanın daha inovatif düşünmesinin yolunu açar. Yenilikçi davranışı yücelten, yenilikçiliği hakim kılan şirketlerde, çoğunluk inovasyonu destekler.
• Bir organizasyonun bütün birimlerinin inovatif bir davranış içine girmesi ancak liderin inovatif  tavrıyla mümkün olur. Bir lider, kısa dönemde sonuç almayı tercih etmek yerine, insanları yenilikçi yolları kullanmaya teşvik ederse ve bu yolda hata yapanları hoş görürse şirketteki herkes yaptığı işe,  inovatif bir tutumla yaklaşır.
• Yerleşik anlayışlara karşı çıkılmayan hiçbir yerde inovasyon yapmak mümkün değildir. Ne kadar yenilikçi, ne kadar yaratıcı fikirlere sahip olursa olsun, mevcudu korumak isteyen bir kurum inovatif olamaz. Statükoları kabul eden ortamlarda inovasyon yapılamaz.

Bir insanın inovatif olması için,  Christensen ve arkadaşlarının önerdikleri teknikler ise şunlar:

1. Bağlantı kurma: Steve Jobs yaratıcılığı “Şeyleri birbirine bağlamak” olarak tanımlar. Bağlantılar kurarak düşünmek, ilk bakışta aralarında hiç bir ilişki olmayan konuları, fikirleri ve çözümleri birbirleriyle ilişkilendirmek demektir. Gerçekten de yenilikçi fikirlerin çoğu, bir alanda başarıyla uygulanan çözümleri bir başka alanda uygulamakla elde edilir. İnovasyon, farklı disiplinlerin ve alanların kesiştiği noktalardan çıkar. Farklı konuları birbirleriyle bağlantılandırmak için zengin kaynaklardan beslenmek gerekir. Farklı hobileri, değişik ilgi alanları olan insanların daha yaratıcı olmaları, en zorlu sorunlara bile inovatif çözümler bulmaları bundandır.

2. Sorgulama: Hemen her alanda sanılanın aksine asıl önemli olan, cevapları bulmak değil, doğru soruları sormaktır. Zor olan da zaten doğru soruları sormaktır. Her konuda inovasyon “Şunu farklı yapsaydık, acaba sonuçları ne olurdu?” sorusunu sormakla başlar. İnovatif çözümler, alışılmış olanı sorgulayan bir zihinle elde edilir. İnovasyon zihniyetini bir organizasyonun tamamına yerleştirmenin yolu da, her şeyin sorgulanabilir olduğu anlayışını hakim kılmak, herkesin “Neden olmasın?” sorusunu korkusuzca sorabileceği bir ortam yaratmatır.   (Soru Sorulmayan Hayat, Yaşamaya Değmez)

3. Gözlem: Büyük inovasyonları doğuran fikirlerin pek çoğu, insanların davranışlarının doğal ortamında incelemek ve bu yolla onların dile getiremedikleri ihtiyaçlarını anlamakla ortaya çıkar. İnovatif insanlar hayatı gözlemleyen, anlamaya çalışan insanlardır. Organizasyonlar, gözlem yapmaya ne kadar kaliteli zaman ayırırlarsa o kadar etkili inovasyon fikirleri bulabilirler. Şirket çalışanları, ne kadar iyi gözlem yaparlarsa inovasyon kabiliyetleri o kadar artar.

4. Deney: İnovatif insanlar merak eden, yeni yöntemler, yeni yollar deneyen insanlardır. Öğrenmeye meraklı bir zihinde her an  inovatif fikirler dolaşır. İnovatif insanların en önemli özelliklerinden birisi, hata yapmaktan korkmamaları, farklı deneyimlere açık olma özellikleridir.

5. İlişkiler ağını yönetme: İnovasyon tek başına yapılacak bir iş değildir. İnovatif çözümler elde etmek için farklı alanlarda uzmanlaşmış, farklı bakış açılarına sahip insanlarla iletişim içinde olmak gerekir. Bunun için geniş bir çevre ile ilişkide olmak gerekir. Bunu sadece, sosyalleşmek ya da kişisel ilişki ağı oluşturmak amacıyla değil sürekli olarak yeni fikirlerden, yeni bakış açılarından, yeni yöntemlerden beslenmek için yapmak gerekir. Farklı fikirlere, görüşlere ve yaşam tarzlarına sahip insanları bir araya getiren, kültürel çeşitliliği yüksek şirketler, inovatif çözümlere çok daha kolay ulaşırlar. İnovasyon yapmak için, birbirini onaylayan insanları değil, farklılıklarına rağmen ahenkle çalışan insanları  bir araya getirmek gerekir.

İnovasyon bir yetenek işi olmaktan çok inovasyona uygun bir ortam yaratma işidir.

Konuyla İlgili Makale ve Linkler

1. Jeffrey H. Dyer, Hal B. Gregersen, and Clayton M. Christensen, “The Innovator’s DNA: Mastering The Five Skills of Disruptive Innovators”, Book
2. Do You Have an Innovation Mindset?
3. The Eight Pillars of Innovation", Think With Google, Article
4. Jeffrey H. Dyer, Hal B. Gregersen, and Clayton M. Christensen , The Innovator’s DNA, HBR, (Article)
5. Jeffrey H. Dyer, Hal B. Gregersen, and Clayton M. Christensen, “Five Discovery Skills that Distinguish Great Innovators”, HBS, 2011
6. Scott Anthony, “Building a Culture of Innovation”
7. Alasdair Trotter, "Six Lessons for Corporations Building Innovation Accelerators"
8. On Being an Intrapreneur
9. Faisal Hoque, “How To Create A Culture Of Innovation”
10. Tim Brown, “How Do You Build A Culture Of Innovation?”
11. Vijay Govindarajan and Srikanth Srinivas, “The Right Innovation Mindset Can Take You from Idea to Impact”
12. Vijay Govindarajan and Srikanth Srinivas, “The Right Innovation Mindset Can Take You from Idea to Impact”, Video
13. Dr. Paul Hsu, “Achieve The Innovation Mindset' With These 8 Keys”
14. “Developing An Innovation Mindset”
15. “Creativity and Innovation Mind Map® Examples”
16. Thomas D. Kuczmarski, Fostering an Innovation Mindset”
17. Vijay Govindarajan and Srikanth Srinivas, “Capturing the Innovation Mindset at Bally Technologies”
18. Vijay Govindarajan, “Creating an Innovation Mindset”, Harvard Business Review, Video
19. “Creating a Culture of Innovation”, An interview with David Kester, Chief Executive, Design Council.
20. Carl Bass - The New Rules of Innovation”, TEDxBerkeley
21. Vijay Govindarajan and Srikanth Srinivas, “The Innovation Mindset in Action: 3M Corporation”, HBR
22. Don Buckley, “Building a Culture of Innovation”, TEDxNYED
23. “Sir Ken Robinson: Building a Culture of Innovation”
24. David Magellan Horth and Jonathan Vehar, “Becoming a Leader Who Fosters Innovation”