Liderlik, Yöneticiliğin Ayrılmaz Parçasıdır

Genel kabul gören anlayışa göre yönetici olmak, bir kuruluşta işlerin en etkin şekilde yapılmasını sağlamak ve bunları kontrol etmekten ibarettir. Liderlik ise sadece tanımlanmış işlerle sınırlı olmayıp, vizyon belirleyen, insanlara ilham veren ve strateji geliştiren bir görevdir.

Yönetici bulunduğu alanı idare ederken, lider yeni alanlar açar. Yönetici verimli olmak için ayrıntılarla uğraşırken, lider büyük resme odaklanır. Yönetici kendisine verilen hedefe ulaşmak için çalışırken, lider durumdan vazife çıkarır ve kendi hedefini kendi tanımlar.

Bugün hemen herkes, liderlikle yöneticiliği bu çerçevede tanımlar. Hepimizin zihni bu söylemlerle dolu olduğu için, bu tanımlar bize hem çok aşina hem de çok makul gelir. Ama bu anlayış son derece tehlikelidir çünkü başarı, iyi yönetime bağlıdır. Eğer bir şirket ya da bir toplum iyi yönetilmezse, dünyanın en değerli lideri bile bir şirketi ya da bir ülkeyi refaha ulaştıramaz.

Liderliği Abartmak, Yöneticiliği Küçümsemek Tehlikelidir

Henry Mintzberg’e göre, şirketlerin ve ülkelerin kötü yönetilmesinin en önemli nedenlerinden biri, liderliği göklere çıkarırken yöneticiliği sıradanlaştıran bu anlayıştır. Oysa her yöneticinin başarılı olabilmesi için hem yöneticilik hem de liderlik yapması gerekir.

Her yönetici:

• Yapılacak işleri tanımlar,
• Bunların doğru yapıldığını kontrol eder,
• Şirketin içinde ve dışında farklı insanlarla ilişki kurar,
• Doğru insanların doğru insanlarla çalışmasını sağlar,
• Ara buluculuk yapar, insanlar arasındaki sorunları çözer,
• Bilgi toplar ve dağıtır,
• Sözcülük yapar, yönettiği bölümü temsil eder,
• Karar alır,
• Kendisine bağlı çalışanlara hem rehberlik hem liderlik yapar. Yöneticinin Rolleri

Liderlik ve Yöneticilik: Aynı Madalyonun İki Yüzü

Liderlik ve yöneticilik, birbirinden ayrı iki iş değildir. Etkili bir yönetici, süreçleri yönetirken aynı zamanda ilham verebilmeli, yeni fırsatlar yaratabilmeli ve strateji geliştirebilmelidir. “Yöneticiler süreci yönetir, liderler vizyon koyar” gibi keskin ayrımlar yapmak, gerçeği yansıtmayan bir yanılgıdır. Bugün kötü yönetimin en temel sebeplerinden biri de bu yanlış bakış açısıdır.

Bir insanın yalnızca liderlik yaparak etkili bir yönetici olabileceğini ya da sadece yöneticilik yaparak liderlik edebileceğini düşünmek büyük bir hatadır. Her seviyedeki yönetici; strateji geliştirmek, kaynak yaratmak, insanlara ilham vermek ve hedefler belirlemek gibi liderlik yetkinliklerine sahip olmalıdır. Aynı zamanda, bu hedefleri gerçeğe dönüştürecek yöneticilik becerilerini de kullanmalıdır.

Sadece görev verip kontrol ederek yönetmek mümkün olmadığı gibi, sadece vizyon belirleyip işin ayrıntısına girmeden liderlik yapmak da mümkün değildir. Liderlik her yöneticinin sahip olması gereken bir yetkinliktir. Çünkü liderlik bir yetenek değil, geliştirilebilir bir beceridir.

Son Söz

Liderliği ve yöneticiliği birbirinden ayırmak, modern iş dünyasında sıkça rastlanan ancak gerçeği yansıtmayan bir efsanedir. Etkili bir yönetim için liderlik ve yöneticilik bir arada bulunmalıdır. Her yönetici, süreçleri ve insanı bir arada yönetmeyi öğrenmelidir. Ancak bu denge kurulduğunda, şirketler ve toplumlar sürdürülebilir bir başarıya ulaşabilir.

Not: Bu yazıyı ilk kez 8 Ağustos 2017 tarihinde yayınladım.

Konuyla İlgili Makale ve Linkler

1. Henry Mintzberg, “Simply Managing: What Managers Do - and Can Do Better”
2. Henry Mintzberg, The Nature of Managerial Work
3. Debunking Management Myths, Henry Mintzberg, interviewed by Martha E. Mangelsdorf, MIT Slone
4. Steve Denning, Mintzberg On Management
5. Jim Collins, The Difference Between Leadership And Management
6. John P. Kotter, What Leaders Really Do